Najważniejsze informacje na temat RODO

Czym jest RODO?  

RODO to skrót od Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych. Jest to rozporządzenie unijne, w którym możemy przeczytać przepisy, które chronią nas przed ujawnianiem naszych danych osobowych. Zostało przyjęte 27 kwietnia 2016, a 25 maja 2018 weszło w życie i tym samym od tego momentu należy go przestrzegać.  

Po co istnieje RODO? Jaki ma cel?  

komputer z hasłem RODO

Głównym celem rozporządzenia jest harmonia, dzięki której dane osobowe będą mogły swobodnie przepływać przez granice Unii Europejskiej. Takie działanie spowoduję, że mieszkańcy Unii Europejskiej będą mieć większą kontrolę nad własnymi danymi. Niewątpliwą korzyścią jest również ograniczenie biurokracji, a w rezultacie większe zaufanie klientów.  

10 maja 2018 roku Sejm uchwalił ustawę o ochronie danych osobowych, która zapewnia, że jako kraj będziemy przestrzegać rozporządzenia Unii Europejskiej, a dodatkowo utworzy nowy organ, który będzie odpowiedzialny za kontrole tego procesu – stąd stanowisko Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Ustawa weszła w życie 25 maja 2018 roku.  

Kim jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych? 

Zastąpił polskiego Inspektora Generalnego Ochrony Danych Osobowych, a zakres jego obowiązków określa jedynie ustawa. Stanowisko powstało w tym samym dniu, w którym powstała ustawa o RODO. Przejął obowiązki poprzednika, ale dodatkowo: 

  • może złożyć wniosek o stworzenie nowych bądź zmianę już istniejących przepisów, które dotyczą ochrony danych osobowych;  
  • może nakładać kary finansowe, jeśli tylko stwierdzi naruszenie przepisów.  

Co zakłada nowe prawo?  

  • Łatwiejszy dostęp do danych i zapewnienie większej liczby informacji na temat tego, jak przetwarzać dane oraz ich przejrzystości.  
  • Nowe prawo do przenoszenia danych, co ułatwia przesyłania danych pomiędzy dostawcami usług.  
  • Prawo do bycia zapomnianym, co pozwala na szybkie usunięcie naszych danych.  
  • Prawo do bycie poinformowanym w sytuacji ataku hakerskiego na dane.
  • Nowe technologie, takie jak pseudonimizacja (ograniczenie możliwości zidentyfikowania danej osoby) i szyfrowanie.  

Jakie są zasady przetwarzania danych osobowych?  

Istnieje siedem głównych zasad przetwarzania danych osobowych, które są punktem wyjścia do przepisów szczególnych: 

pracownik wypełniający kwestionariusz RODO
  1. Zasada rzetelności i zgodności z prawem i przejrzystości.  
  1. Zasada ograniczenia celu.  
  1. Zasada minimalizacji danych.
  1. Zasada prawidłowości. 
  1. Zasada ograniczenia przechowywania. 
  1. Zasada integralności i poufności. 
  1. Zasada rozliczalności.  

Czy można spodziewać się kar za nieprzestrzeganie zasad RODO? 

W rozporządzeniu możemy znaleźć informację o to, co się stanie, jeśli złamiemy zasady RODO. Są to głównie kary pieniężne. Można wyróżnić dwa przedziały kar dla Administratorów Danych: 

  • Do 10 milionów euro za naruszenia związane z niewywiązywaniem się administratorów danych ze swoich obowiązków, taki jak: 

– obowiązek informacyjny;  

– brak uwzględnienia ochrony danych w fazie projektowania oraz domyślnej ochronie danych;  

– błędnie prowadzony rejestr czynności przetwarzania lub jego brak;  

– nieprawidłowe zabezpieczenie systemów informatycznych;  

– nieprzeprowadzenie oceny skutków dla ochrony danych;  

– brak powołania Inspektora Ochrony Danych, jeśli istniał taki obowiązek.  

  • Do 20 milionów euro w przypadku:  

– złamania przez administratorów danych podstawowych zasad przetwarzania danych osobowych, w tym niedopilnowanie warunków pozyskania zgody; 

– łamania praw osób, których dane dotyczą;  

– nieprawidłowego przekazywania danych osobowych odbiorcom w państwach trzecich lub organizacjach międzynarodowych.  

Co ważne, każda osoba, która w wyniku niedopatrzenia administratorów danych, poniosła jakąś szkodę – ma prawo wystąpić o odszkodowanie. Oczywiście, z każdej sytuacji podbramkowej jest jakieś wyjście, więc administrator w momencie, kiedy udowodni, że niedopatrzenie nie było jego winą, automatycznie nie zostanie obarczony koniecznością wypłacenia odszkodowania.  

Czym jest zgoda na przetwarzanie danych osobowych?

RODO zakłada, że to po stronie firmy leży obowiązek poinformowania klienta o istnieniu RODO i poproszenie u udzielenie takiej zgody. Pamiętajmy o tym, że zgoda musi być: 

  • dobrowolna, nikt nie może nas zmusić do podpisania zgody – to zależy tylko od nas;  
  • konkretna;  
  • specyficzna, zgoda jest ważna, jeśli jest udzielona na konkretne użycie danych;  
  • świadoma, a zatem przejrzysta;  
  • wycofanie jej powinno być łatwe. 

Jakie są minimalne wymogi dla zgody?  

  • Tożsamość administratora/kontrolera danych – zawsze musi być informacja kto nas o te zgodę prosi i kto będzie wykorzystywał nasze dane.
  • Cele każdej operacji przetwarzania muszą być jasno określone.
  • Typy pozyskiwania i używania danych oraz możliwość wycofania zgody.
  • Informacja o decyzjach, które mogą być podjęte automatycznie.  
  • Informacja o możliwości przesyłania danych do krajów trzecich.  
haker przy komputerze

Ze względu na ilość danych, które warto wiedzieć w kwestii RODO istnieje możliwość odbycia kursu, aby uporządkować naszą wiedzę. Szkolenia są przeznaczone głównie dla osób, które mają styczność z zasadami przetwarzania danych osobowych na co dzień czy w pracy, ale to nie wyklucza udziału osoby z zewnątrz. Ważne jest, aby być świadomym, co podpisujemy, czego możemy się spodziewać i jakie są nasze prawa. Dzięki szkoleniu z RODO możemy uzyskać szereg odpowiedzi na pytania, które nas interesują, a być może nawet nie zdawaliśmy sobie sprawy, jakie są ważna dla naszego bezpieczeństwa. Każdy kurs kończy się potwierdzeniem uczestnictwa i zdobytej wiedzy w postaci certyfikatu.