Kto i kiedy powinien odbywać szkolenia BHP wstępne i okresowe?

Specyfika szkoleń BHP

Jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy jest zapewnienie przeprowadzenia wstępnych oraz okresowych szkoleń z zakresu BHP dla pracowników. Mają one na celu nie tylko zapoznanie kadry z zasadami BHP, jakie panują w firmie czy przepisami dotyczącymi praw i obowiązków pracowniczych, ale też sposobami postępowania w przypadku pojawienia się sytuacji awaryjnej, jak również udzielania pierwszej pomocy. Pracownik zobowiązany jest do potwierdzenia na piśmie deklaracji, że zapoznał się z zasadami BHP oraz przepisami prawnymi. Warto zaznaczyć, że jedynym przypadkiem, kiedy nie jest wymagane szkolenie pracownika przed rozpoczęciem pracy to podjęcie pracy na tym samym stanowisku, które dany pracownik zajmował u pracodawcy przed nawiązaniem kolejnej umowy o pracę. 

Forma szkolenia BHP 

Takie kursy mogą być zorganizowane zarówno w formie stacjonarnej, jak i online. Aby przeprowadzić szkolenie z zakresu BHP stacjonarnie, trzeba najpierw znaleźć miejsce, instruktora oraz zaplanować czas pracownikom. Lepszym rozwiązaniem jest więc szkolenie online, gdyż można je wykonać w dogodnym dla nas czasie i miejscu – wystarczy jedynie dostęp do sieci. Należy jednak zauważyć, iż nie każdy może odbyć kurs w formie zdalnej – szkolenia BHP w przypadku pracowników na stanowiskach robotniczych mogą odbywać się wyłącznie stacjonarnie. Natomiast online mogą odbywać się szkolenia dla pracowników na stanowiskach:  

• administracyjno-biurowych,  
• kierowniczych, 
• nauczycielskich,  
• informatycznych, 
• pracowników ochrony zdrowia. 

BHP w języku angielskim 

Jeżeli firma zatrudnia pracowników obcojęzycznych, możliwe jest zorganizowanie szkoleń BHP w języku angielskim lub z udziałem tłumacza.  

Ważność i koszt szkolenia BHP 

Szkolenia BHP muszą być powtarzane co jakiś czas. Zapewnia to pracownikom aktualizację informacji oraz utrwalenie zdobytej już wiedzy. Koszt szkoleń w całości pokrywa pracodawca.  

Ważność szkoleń BHP względem zajmowanego stanowiska: 

• stanowiska robocze – 3 lata bądź rok w przypadku wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych,  
• pracownicy kierujący innymi, kierownicy, brygadziści – 5 lat,  
• technolodzy, organizatorzy produkcji, projektanci, pracownicy inżynieryjno–techniczni – 5 lat.  

Kto musi przejść wstępny instruktaż BHP? 

Wstępny instruktaż BHP musi odbyć:

• nowy pracownik, 
• uczeń szkoły zawodowej, zatrudniony w celu przyuczenia do zawodu,  
• praktykant. 

Jak powinien przebiegać taki kurs?  

• rozmowa instruktora z pracownikiem,  
• pokazanie i wyjaśnienie czynności, jakie pracownik będzie wykonywał na danym stanowisku oraz wskazanie metod pracy, które będą bezpieczne, 
• pracownik wykonuje to, co zostało wcześniej zaprezentowane,  
• samodzielna praca pracownika nadzorowana przez instruktora.  

Rodzaje kursów z zakresu BHP 

Szkolenia BHP możemy podzielić na: 

• wstępne, 
• okresowe.  

Szkolenia BHP wstępne 

Ich zadaniem jest wprowadzenie pracownika w procedury oraz zasady, jakie aktualnie panują w firmie. Takie szkolenia musi odbyć każdy nowy pracownik firmy nawet w przypadku, kiedy robiło się taki kurs w poprzednim miejscu pracy. Każda firma ma swoje zasady, procedury, schematy. Mamy do czynienia z różnymi zagrożeniami czy sytuacjami, które niosą za sobą ryzyko. Dlatego warto, aby każdy nowy pracownik się z nimi zapoznał. Kurs BHP jest niezbędny alby zadbać nie tylko o swoje bezpieczeństwo, ale również o bezpieczeństwo współpracowników.  

Wstępne szkolenia BHP powinny zawierać zarówno instruktaż ogólny, jak i środowiskowy. Zachowują one swoją ważność do 12 miesięcy od podjęcia zatrudnienia w przypadku pracowników, instruktaż BHP kierowników ważne jest 6 miesięcy.  

Gdy wstępne szkolenie BHP straci ważność, pracownik musi odbyć okresowe szkolenie BHP.  

Szkolenia wstępne możemy podzielić na: 

• instruktażowe,  
• stanowiskowe.  

Odbycie zarówno szkolenia instruktażowego, jak i stanowiskowego pracownik powinien jest potwierdzić na piśmie.  

Szkolenie wstępne instruktażowe  

Zapewnia jego uczestnikom zapoznanie się z przepisami bezpieczeństwa oraz higieny pracy, zasadami udzielania pierwszej pomocy czy zasadami BHP, które obowiązują w danej firmie.  

Może być ono prowadzone przez:  

• pracodawcę, który wykonuje takie same zadania,  
• pracowników służby BHP,  
• pracownika wyznaczonego przez pracodawcę, który posiada odpowiednią wiedzę oraz aktualne zaświadczenie potwierdzające ukończenie kursu w dziedzinie BHP. 

Szkolenie wstępne stanowiskowe  

Umożliwia zapoznanie się uczestnika z ryzykiem zawodowym, które występuje na danym stanowisku pracy, ze sposobami ochrony oraz zasadami bezpiecznego wykonywania pracy na tym stanowisku. Pracownik, który wykonuje pracę na więcej niż jednym stanowisku powinien odbyć instruktaż stanowiskowy na każde z nich.  

Takie szkolenia przeprowadza:  

• pracodawca, jeżeli posiada odpowiednie kwalifikacje oraz został przeszkolony z prowadzenia instruktażu stanowiskowego, 
• osoba kierująca pracownikami wyznaczona przez pracodawcę.  

Instruktaż stanowiskowy dotyczy: 

• studenta,  
• ucznia odbywającego praktykę studencką, 
• pracownika przenoszonego na inne stanowisko,  
• pracownika na stanowisku robotniczym, na którym może być narażony na szkodliwe dla zdrowia czynniki.  

Szkolenia BHP okresowe  

Okresowe szkolenia BHP przeprowadzane są w celu zaktualizowania informacji oraz zwrócenia uwagi na nowe lub powtarzające się zagrożenia. Oddelegowany ośrodek do przeprowadzenia takiego szkolenia może otrzymać od pracodawcy informacje o tym, na co należy zwrócić największą uwagę podczas takich szkoleń.  

Terminów okresowych szkoleń BHP nie powinno się bagatelizować. W przypadku potencjalnej kontroli, kiedy nasze szkolenia BHP straciły swoją ważność, może zostać nałożona na nas kara pieniężna. Dlatego w każdej firmie powinna być osoba zajmująca się śledzeniem terminów badań.  

Szkolenia okresowe kończą się egzaminem. Sprawdzana jest na nim wiedza z programu szkolenia, zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz umiejętności organizowania pracy. Osoba, która pomyślnie przejdzie przez egzamin otrzymuje odpowiednie zaświadczenie wydawane przez organizatora szkolenia.  

Szkolenia okresowego nie muszą przechodzić pracownicy, którzy posiadają zaświadczenie o odbyciu szkolenia na podobnym stanowisku w ostatnich 6 lub 12 miesiącach. Takie badania w zależności od stanowiska zachowują swoją ważność od roku do 6 lat.  

Pierwsze szkolenie okresowe pracownik powinien przejść w przeciągu roku od momentu zatrudnienia. Jeżeli mamy do czynienia z pracą szczególnie niebezpieczną, szkolenia te należy powtarzać raz w roku.